Để hiểu tầm quan trọng của nối đất đối với hệ thống dây điện trong nhà, bạn phải biết đôi điều về bản chất của luồng năng lượng điện.
Nối đất điện là gì?
Việc nối đất cung cấp đường dẫn an toàn và hiệu quả nhất cho điện dư từ một thiết bị trở về đất thông qua tủ điện. Nối đất là một con đường dự phòng thường chỉ được sử dụng khi có lỗi trong hệ thống dây điện.
Một số kiến thức cơ bản về điện
Dòng điện chạy trong hệ thống dây điện trong nhà bao gồm một luồng electron chảy trong các dây điện của mạch điện. Dòng điện này có hai hình thức, một là điện tích âm và một là điện tích dương, và trường điện tích này được tạo ra bởi các máy phát điện lớn được vận hành bởi công ty điện lực, đôi khi cách xa hàng trăm km. Dòng điện dương là nguyên nhân tạo thành dòng điện, và nó đến tận ngôi nhà của bạn thông qua một mạng lưới rộng lớn gồm dây điện, trạm biến áp và máy biến áp.
Trong hệ thống dây điện của ngôi nhà, dòng “nóng” thường được truyền qua dây màu đỏ, mang điện tích âm. Trong khi dây trung tính, màu đen, xanh, trắng, mang theo điện tích dương. Cả hai bộ dây này dẫn điện vào nhà thông qua dây cấp điện chính của công ty điện lực, chạy qua tủ điện và chạy song song vào các mạch nhánh trong nhà.
Tính chất vật lý của dòng điện phức tạp hơn, nhưng về cơ bản, điện tìm cách đưa các electron của nó trở lại “mặt đất” – nghĩa là phóng ra năng lượng âm và trở về trạng thái cân bằng. Thông thường, dòng điện trở về đất qua dây trung tính (dây nguộ) trong hệ thống điện. Nhưng nếu đường dẫn bị đứt, dòng điện này có thể chạy qua các vật liệu khác, chẳng hạn như khung kim loại hoặc gỗ ẩm, ống kim loại hoặc vật liệu dễ cháy trong nhà. Điều này có thể xảy ra khi có tình huống đoản mạch, tình huống mà hầu hết các vụ cháy và điện giật đều bắt nguồn từ đó. Đoản mạch là khi dòng điện thay vì đi trong dây dẫn thì lại đi lạc ra ngoài dây dẫn, nói cách khác, dòng điện chọn một đường ngắn hơn để đi xuống đất.
Hệ thống nối đất gia đình
Để ngăn chặn mối nguy hiểm này, hệ thống điện trong nhà bao gồm một phương án dự phòng – một hệ thống dây nối đất chạy song song với dây nóng và dây trung tính. Nó cung cấp một con đường thay thế cho dòng điện đi theo nếu có sự cố trong hệ thống dây nóng và dây trung tính. Ví dụ: nếu kết nối dây bị lỏng hoặc chuột gặm dây, hệ thống nối đất sẽ truyền dòng điện rò trở lại mặt đất bằng con đường thay thế này trước khi nó có thể gây cháy hoặc điện giật.
Con đường nối đất thường được hình thành bởi một hệ thống dây đồng kết nối với mọi thiết bị và mọi hộp nối dây điện bằng kim loại trong nhà. Trong cáp đa lõi không có vỏ bọc kim loại, bao gồm dây đồng này cùng với dây dẫn cách điện bên trong cáp. Các dây nối đất bằng đồng sẽ kết thúc ở một thanh nối đất trong tủ điện chính và thanh nối đất đó lần lượt được kết nối với một cọc nối đất được cắm sâu vào lòng đất bên ngoài ngôi nhà. Hệ thống nối đất này cung cấp một đường dẫn có ít điện trở nhất để điện quay trở lại mặt đất nếu hệ thống dây điện bị đứt khiến điện “rò rỉ” ra khỏi hệ thống dây dẫn điện.
Trong những ngôi nhà có hệ thống nối đất, có thể nhận biết ở mỗi ổ cắm, trong đó rãnh thứ ba trên mặt ổ cắm là cho kết nối đất. Khi một thiết bị có phích cắm 3 chân được cắm vào ổ cắm như vậy, chân nối đất trên phích cắm của thiết bị lúc này sẽ được nối trực tiếp với hệ thống dây nối đất bằng đồng bên trong các mạch điện trong nhà.
Không phải ngôi nhà nào cũng có hệ thống nối đất phức tạp và hoàn chỉnh. Những hệ thống điện trong nhà kiểu cũ có thể không có dây nối đất như trên. Một manh mối cho thấy hệ thống dây điện trong nhà không có dây nối đất là khi ổ cắm có hai khe thay vì ba khe, tức là các ổ cắm đó không được nối đất.
Bảo vệ tích hợp
Hệ thống dây điện trong nhà cũng bao gồm các thiết bị an toàn khác để giúp ngăn ngừa tổn thất do sự cố điện. Thiết bị ngắt mạch, cầu giao, hoặc cầu chì bảo vệ mạch điện. Cầu dao hoặc cầu chì có hai chức năng: Chúng bảo vệ dây dẫn khỏi quá nhiệt trong trường hợp dây dẫn bị quá tải do có dòng điện lớn hơn định mức chạy qua; chúng cũng cảm nhận được hiện tượng đoản mạch và ngắt để dừng dòng điện ngay lập tức khi có sự cố xảy ra. Trong tình huống ngắn mạch hoặc chạm đất, điện trở giảm đột ngột sẽ gây ra một lượng dòng điện không thể kiểm soát được chạy qua và bộ ngắt mạch sẽ phản ứng bằng cách ngắt điện.
Nối đất cho các thiết bị
Không chỉ có hệ thống dây điện nối đất trong nhà mà nhiều thiết bị dùng điện cũng có thiết kế phục vụ cho việc nối đất. Các dụng cụ điện, máy hút bụi và nhiều thiết bị khác sẽ an toàn hơn nhiều khi chúng có ngạnh thứ ba trên phích cắm dây, được tạo hình để vừa với khe nối đất tròn trên ổ cắm. Sự hiện diện của chân thứ ba này cho thấy rằng thiết bị có hệ thống nối đất và điều cần thiết là chúng phải được cắm vào ổ cắm nối đất.
Nếu vì lý do ổ cắm trong nhà không có khe cắm nối đất, gia chủ phải sử dụng phíc cắm chuyển đổi 3 chân thành 2 chân. Điều này làm mát đi tính năng bảo vệ an toàn cho thiết bị, nếu hệ thống dây điện bên trong thiết bị bị đoản mạch thì có thể gây điện giật.
Phích cắm chuyển đổi
Trong trường hợp không thể có ổ cắm nối đất 3 khe cắm, có thể khắc phục bằng cách lắp đặt ổ cắm GFCI (ngắt mạch nối đất) tại vị trí đó. GFCI sẽ phát hiện lỗi chạm đất và tắt nguồn trước khi dòng điện đi lạc có thể gây ra sự cố. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là GFCI không thực sự tạo ra một con đường tiếp đất; nó chỉ làm cho ổ cắm không nối đất an toàn hơn một chút.
Tất nhiên, không phải tất cả các thiết bị cắm điện đều có phích cắm nối đất ba chân và chúng vẫn an toàn khi sử dụng vì thông thường chúng có cấu trúc cách điện kép giúp giảm thiểu nguy cơ đoản mạch.
Dây và Cáp Điện Vạn Xuân
Dây và Cáp điện Vạn Xuân là nhà cung cấp chuyên nghiệp các loại dây và cáp điện dân dụng, công nghiệp, và phục vụ ngành điện lực. Sản phẩm của chúng tôi đạt chất lượng phù hợp với chứng nhận ISO 9001:2015, đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng quốc gia (TCVN) và quốc tế (IEC).
Dây và cáp điện Vạn Xuân – Nhà sản xuất dây và cáp điện uy tín hàng đầu
Liên hệ với chúng tôi để nhận được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất về các sản phẩm dây và cáp điện. Bạn sẽ hoàn toàn yên tâm và hài lòng với dịch vụ của chúng tôi.
CÔNG TY TNHH DÂY VÀ CÁP ĐIỆN VẠN XUÂN
Văn phòng: 41 Hàng Cháo, Đống Đa, Hà Nội
KD miền Bắc: 0972 592 222
KD miền Trung: 0904 596 188
KD miền Nam: 0919 161 289
CSKH: 0242 263 5656 – 0902110756
Hỗ trợ Kỹ thuật: 0963 065 726