Đoản mạch hay ngắn mạch xảy ra đột ngột và hậu quả có thể rất nghiêm trọng: tia lửa điện, cháy, ngắt mạch. Việc tìm ra và sửa chữa lỗi đoản mạch là một nhiệm vụ khó khăn. Nhưng nếu đủ kiên nhẫn, bạn có thể xác định được nguyên nhân gây ra hiện tượng đoản mạch và có thể khắc phục được nó.
I. Đoản mạch là gì?
Đoản mạch hay ngắn mạch là tình trạng xảy ra trong mạch điện khi dòng điện chạy qua một con đường ngắn hơn, ngoài ý muốn thay vì chạy theo mạch điện.
Dòng điện luôn muốn chạy theo con đường có ít điện trở nhất, thường là con đường ngắn nhất.
Con đường dài hơn để năng lượng điện quay trở lại mặt đất nằm trên mạch điện được thiết kế cho nó. Nhưng khi có một đường đi ngắn hơn, điện sẽ tự nhiên chọn đường đi này – đường đi ít điện trở nhất. Dòng điện ngay lập tức thay đổi hướng đi để hướng xuống mặt đất trên con đường ngắn hơn và dễ dàng hơn này.
Vì vậy, thuật ngữ đoản mạch hay ngắn mạch. Điện đã tạo ra một mạch ngắn hơn so với mạch dự định.
II. Nguyên nhân gây ra đoản mạch
Đoản mạch có thể được gây ra bởi:
- • Sâu chuột nhai dây điện
- • Nước hoặc chất lỏng khác tiếp xúc với hệ thống dây điện
- • Các kết nối lỏng lẻo trong hộp nối dây điện
- • Ổ cắm, công tắc, đèn, thiết bị hoặc các thiết bị điện khác cũ hoặc bị hư hỏng
- • Đinh hoặc ốc vít xuyên qua tường và tiếp xúc với dây điện
- • Sự hư hỏng của vỏ dây cáp điện
- • Sự tích tụ hoặc sự tăng đột ngột của điện năng
III. Thiết bị bảo vệ khi có lỗi đoản mạch
Trong nhà bạn, cầu dao, cầu dao GFCI và bộ ngắt mạch do hồ quang (cầu dao AFCI) ngăn ngừa hỏa hoạn và điện giật.
- • Cầu dao hoặc cầu chì phát hiện những thay đổi trong dòng điện, ngắt kết nối mạch khi phát hiện sự bất thường.
- • Cầu dao GFCI – CB chống giật cũng nhạy cảm với những thay đổi của dòng điện, tự động ngắt dòng điện trong trường hợp có dao động.
- • Bộ ngắt mạch do hồ quang AFCI bảo vệ khỏi hồ quang hoặc dòng điện nhảy vọt có thể gây cháy. Nó cũng tắt nguồn vì dự đoán sẽ xảy ra đoản mạch.
IV. Phân loại lỗi đoản mạch
- • Đoản mạch thông thường : Trong trường hợp đoản mạch thông thường, dây nguồn hoặc dây nóng chạm vào dây trung tính. Ngay lập tức, điện trở giảm xuống và dòng điện bắt đầu chuyển động theo một con đường khác.
- • Đoản mạch do chạm đất : Trong trường hợp đoản mạch do chạm đất, dây cấp nguồn hoặc dây nóng chạm vào phần nối đất của hộp, thiết bị, thiết bị, ổ cắm, dây nối đất trần hoặc bất cứ thứ gì khác nằm trên mạch điện và đã được kết nối với đất.
V. 4 dấu hiệu đoản mạch
Trong số các dấu hiệu phổ biến của đoản mạch, có hai dấu hiệu phổ biến và quen thuộc nhất với hầu hết người dùng: thiết bị tắt và cầu dao ngắt điện.
1. Tắt thiết bị
Tất cả các thiết bị bị đoản mạch sẽ tắt. Đèn, TV, máy tính, ổ cắm và bất cứ thứ gì khác trên mạch đó sẽ tắt ngay lập tức.
2. Cầu dao ngắt hoặc cầu chì đứt
Đoản mạch thường sẽ khiến cầu dao điều khiển nó bị tắt. Cầu chì kiểu cũ sẽ nổ. Cầu dao bị ngắt hoặc cầu chì bị đứt là nguyên nhân khiến các thiết bị trên mạch điện bị tắt.
CẢNH BÁO
Không nên thử bật lại cầu dao ngay, mà hãy giữ cầu dao trong trạng thái ngắt, xác định nguồn gây đoản mạch và sửa chữa. Sau đó mới bật lại cầu dao.
3. Bằng chứng đoản mạch đã từng xảy ra trước đây
Trong một số trường hợp, có thể có một vài dấu hiệu cảnh báo về hiện tượng đoản mạch đã xảy ra trước đó trên mạch điện.
Có thể là dây cháy hoặc công tắc đèn cháy. Nếu mới xảy ra đoản mạch, bạn có thể ngửi thấy mùi khét do nhựa hoặc cao su bị cháy, cả mùi kim loại khi bị làm nóng.
4. Đoản mạch liên tiếp
Một dấu hiệu rõ ràng để bạn biết có xảy ra đoản mạch thường là cầu dao bị tắt. Đôi khi, có tia lửa và ánh sáng lóe. Một âm thanh lớn hoặc tiếng nổ có thể xuất hiện khi có đoản mạch.
Thiết bị tiêu đang thụ điện trên mạch điện ngừng hoạt động. Cầu dao GFCI sẽ tắt.
Nếu một người chạm vào thiết bị hoặc nếu cơ thể người đó vô tình bị đoản mạch, người đó có thể bị điện giật và thường bị bỏng do nhiệt độ cao.
VI. Tại sao đoản mạch lại nguy hiểm
Khi cơ thể con người được coi là con đường có ít điện trở nhất, dòng điện sẽ truyền qua cơ thể. Đoản mạch có hại vì nó có thể gây thương tích hoặc tử vong do điện giật, hoặc hỏa hoạn.
Năng lượng tăng lên trong thời gian ngắn mạch, gây ra hồ quang điện và nhiệt độ cao có thể làm nóng chảy nhựa hoặc đốt cháy các vật liệu dễ cháy như gỗ hoặc vải ở gần đó.
VII. Cách tìm và sửa lỗi đoản mạch
CẢNH BÁO
Sau khi xảy ra đoản mạch, Tủ điện lúc này có thể nguy hiểm. Hãy giữ nguyên nắp của tủ điện vì nó che các vấu kim loại đang được cấp điện. Các vấu vẫn có điện ngay cả sau khi cầu dao chính đã bị tắt.
1. Xác định mạch điện nào đã bị đoản mạch
Xác định mạch điện nào đã bị đoản mạch. Bạn chỉ xử lý mạch điện đó.
2. Đảm bảo an toàn trong quá trình sửa lỗi
Tắt cầu dao của mạch bị đoản mạch (nếu nó chưa tắt).
Có thể bạn cần phải tháo cầu dao. Để thực hiện việc này, hãy tháo tấm bảo vệ phía trước bằng tuốc nơ vít. Xoay cầu dao về mặt bên của tủ điện. Cầu dao sẽ được nhấc ra. Sau đó tháo dây ra khỏi các điểm nối.
3. Liệt kê các thiết bị trên mạch điện
Liệt kê tất cả các thiết bị trên mạch điện, bao gồm ổ cắm, công tắc, thiết bị điện, đèn, v.v., thậm chí cả hộp nối dây điện
4. Kiểm tra tất cả các thiết bị
Kiểm tra bên ngoài của từng thiết bị trên mạch điện. Nếu thiết bị có cầu dao riêng, hãy kiểm tra cầu dao nào bị ngắt. Tìm kiếm các dấu hiệu đoản mạch: mùi khét, nhựa nóng chảy hoặc vết cháy.
5. Kiểm tra bên trong thiết bị
Kiểm tra dây dẫn trong từng thiết bị. Mở hộp nối dây điện và kiểm tra các kết nối. Tháo các thiết bị chiếu sáng và nhìn vào bên trong các thiết bị đó cũng như bên trong hộp nối dây điện của chúng.
VIII. Khi nào cần gọi chuyên gia
Trong một số trường hợp, người chủ nhà có thể tự tìm ra lỗi đoản mạch ở đâu. Trong một số trường hợp khác, lỗi đoản mạch có thể khó tìm và khó sửa chữa. Khi đó, bạn nên gọi một người thợ điện có trình độ và kinh nghiệm để giúp bạn sửa chữa sự cố.
Dây và Cáp Điện Vạn Xuân
Dây và Cáp điện Vạn Xuân là nhà cung cấp chuyên nghiệp các loại dây và cáp điện dân dụng, công nghiệp, và phục vụ ngành điện lực. Sản phẩm của chúng tôi đạt chất lượng phù hợp với chứng nhận ISO 9001:2015, đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng quốc gia (TCVN) và quốc tế (IEC).
Dây và cáp điện Vạn Xuân – Nhà sản xuất dây và cáp điện uy tín hàng đầu
Liên hệ với chúng tôi để nhận được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất về các sản phẩm dây và cáp điện. Bạn sẽ hoàn toàn yên tâm và hài lòng với dịch vụ của chúng tôi.
CÔNG TY TNHH DÂY VÀ CÁP ĐIỆN VẠN XUÂN
Văn phòng: 41 Hàng Cháo, Đống Đa, Hà Nội
KD miền Bắc: 0972 592 222
KD miền Trung: 0904 596 188
KD miền Nam: 0919 161 289
CSKH: 0242 263 5656 – 0902110756
Hỗ trợ Kỹ thuật: 0963 065 726